Wybrane metody wspomagające podejmowanie decyzji inwestycyjnych w energetyce

metoda NPV, metoda IRR, metoda DPBP, metoda ROI, metoda ROE, metoda SPBP

W artykule przedstawiono i scharakteryzowano wybrane metody oceny efektywności ekonomicznej przedsięwzięć wspomagające podejmowanie decyzji inwestycyjnych w energetyce. Zagadnienia dotyczące rachunku ekonomicznego decyzji inwestycyjnych stanowią bardzo ważną kwestię w elektroenergetyce. Wśród metod rachunku efektywności ekonomicznej inwestycji wyróżniamy dwie grupy: metody tradycyjne, zwane też metodami prostymi lub statycznymi oraz metody dyskontowe, zwane metodami dynamicznymi. Pierwsze z nich tzn. metody tradycyjne nie uwzględniają zmienności wartości pieniądza w czasie i opierają się na zysku jako mierze korzyści netto. Metody dyskontowe natomiast uwzględniają zmienność wartości pieniądza w czasie i opierają się na przepływach pieniężnych, wykorzystując zasady rachunku dyskonta. Metody dynamiczne powinny obejmować cały planowany okres „życia" obiektu i uwzględniać cztery etapy: etap przedinwestycyjny, inwestycyjny, operacyjny i etap związany z likwidacją obiektu. W artykule opisano następujące metody tradycyjne: stopa zwrotu nakładów inwestycyjnych ROI (Return of Investment), stopa zwrotu z kapitału własnego ROE (Return of Equity) oraz prosty okres zwrotu nakładów inwestycyjnych SPBP (Simple Pay Back Period). Spośród metod dyskontowych scharakteryzowano następujące metody: zaktualizowana (bieżąca) wartość netto NPV (Net Present Value), wewnętrzna stopa zwrotu IRR (Internal Rate ofReturn) oraz zdyskontowany okres zwrotu nakładów inwestycyjnych DPBP (Discounted Pay Bach Period). Wartość bieżąca netto NPV i wewnętrzna stopa zwrotu IRR odgrywają dominującą rolę w ocenie inwestycji elektroenergetycznych. Za najbardziej opłacalną uważa się inwestycję o najwyższej wartości bieżącej netto NPV, jak i o największej wartości wewnętrznej stopy zwrotu IRR. Uwzględniając prosty okres zwrotu nakładów inwestycyjnych SPBP (Simple Pay Back Period) oraz zdyskontowany okres zwrotu nakładów inwestycyjnych DPBP za najbardziej optymalną inwestycję uważa się tę o najkrótszym okresie zwrotu nakładów inwestycyjnych. Przedsięwzięcie wykazuje największą opłacalność jeśli mierniki metod statycznych takie jak ROI oraz ROE mają najwyższą wartość.