The possibilities of methane extraction from the uppermost part of Carboniferous in coal deposits Bzie-Dębina 1 and Gołkowice (the Upper Silesian Coal Basin)
Polityka Energetyczna – Energy Policy Journal 2011;14(1):197-212
KEYWORDS
ABSTRACT
The occurrence of methane zone located close to Miocene cover was presented. The dependence between methane occurrence in the investigated zone and the configuration of the roof of Carboniferous complex was analyzed, according to indicated dependence in the neighboring areas. The other issues discussed here are the possibly ways of methane collection in order to reduce the methane hazard in the area of the future coal mining. The possibly ways of methane collecting are the underground drainage system, because this way is applied in many working coal mines, methane drainage applying before the coal exploitation was particularly discussed, and also methane collecting using the GOB method, which is applied elsewhere, especially in the USA. The latter way mentioned above would be an inventive in Polish coal mines and it would need many additional studies. Taking and collecting of the coalminemethane from Bzie-Dębina 1 coal deposit will, from the one hand, reduce methane hazard in future coal mine and from the other, positively influence the energetic balance of Jastrzębie Coal Company mines.
METADATA IN OTHER LANGUAGES:
Polish
Możliwości zagospodarowania metanu występującego w stropowych partiach złóż węgla Bzie-Dębina 1 oraz Gołkowice (Górnośląskie Zagłębie Węglowe)
metan, metanonośność, strop karbonu, ujęcie metanu, Górnośląskie Zagłębie Węglowe
Wartykule przeprowadzono analizę występowania przystropowej strefy metanonooenej, obejmującej wtórnie nasycone metanem pokłady węgla występujące w bliskim sąsiedztwie stropu karbonu w obszarach Bzie-Dębina oraz Gołkowice. Z uwagi na wykazany w sąsiednich złożach związek pomiędzy występowaniem metanu w przystropowej strefie i ukształtowaniem stropu węglonooenych utworów karbonu, podobną zależnooeć zbadano w omawianym złożu. Przedyskutowano również możliwe sposoby ujęcia metanu w celu zminimalizowania zagrożenia metanowego na przyszłych poziomach eksploatacyjnych w polu Bzie-Dębina 1 Zachód. Wzięto pod uwagę ujęcie metanu systemami podziemnego odmetanowania, podobnie jak czyni się to w obecnie czynnych kopalniach węgla, ze szczególnym uwzględnieniem odmetanowania wyprzedzającego, a także odprowadzenie metanu powierzchniowymi otworami wierconymi do stropu karbonu metodą poeksploatacyjnego odmetanowania zrobów (GOB Wells), ponieważ sposób ten praktykowany jest np. w amerykańskich zagłębiach węglowych. Ten drugi sposób ujęcia metanu byłby nowatorski w warunkach polskich i wymagałby przeprowadzenia dodatkowych badań. Ujęcie i wykorzystanie metanu ze złoża Bzie-Dębina 1 przyczyni się z jednej strony do redukcji zagrożenia gazowego na przyszłych poziomach eksploatacyjnych, a z drugiej pozytywnie wpłynie na bilans energetyczny kopalń Jastrzębskiej Spółki Węglowej.
REFERENCES (29)
1.
BIELEWICZ R., ZOŃ L., SPOREK C., ORZECHOWSKI T., 1983 – Dokumentacja geologiczna złoża węgla kamiennego Go³kowice, cz. V: Warunki hydrogeologiczne i gazowe złoża CAG PIG, Warszawa (nie publ.).
2.
BOGACZ W., KOTARBA M., KRACH J., 1984 – Cechy strukturalne serii węglonośnej południowej części Rybnickiego Okręgu Węglowego. Rocznik PTG v. 54–3/4, s. 361–377.
3.
BOROWSKI J., 1965 – Zagrożenia gazowe w Rybnickim Okręgu Węglowym w świetle badań geologicznych. Przegląd Geologiczny, 5, s. 192–196.
4.
CHROSZCZ H., 2009 – Możliwości zwiększenia bazy zasobowej w Jastrzębskiej Spółce Węglowej S.A. Mat. XIX Konf. Aktualia i perspektywy gospodarki surowcami mineralnymi. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią, Kraków, s. 71–78.
5.
GATNAR K., 2008 – Gospodarcze wykorzystanie metanu z pokładów węgla na przykładzie rozwiązań Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A. Mat. XXII Konferencji z cyklu Zagadnienie surowców energetycznych i energii w gospodarce krajowej. Sympozja i konferencje 73, Ustroń 19–22.10.2008 r.
6.
KĘDZIOR S., 2008a – Potencjał zasobowy metanu pokładów węgla w Polsce w kontekście uwarunkowań geologicznych. Gospodarka Surowcami Mineralnymi, t. 24, z. 4/4, s. 155–173.
7.
KĘDZIOR S., 2008b – Występowanie płytkiej strefy wysokometanowych pokładów węgla w rejonie Pawłowic. Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego, 429, s. 69–74.
8.
KĘDZIOR S., 2008c – Charakterystyka geologiczno-zasobowa złóż gazu ziemnego (metanu wolnego) w regionie górnośląskim z punktu widzenia eksploatacji na potrzeby lokalne. Górnictwo Odkrywkowe nr 2–3 , s. 77–80.
9.
KĘDZIOR S., 2009a –Występowanie przystropowej strefy metanonośnej w złożu węgla Bzie-Dębina 1 (Górnośląskie Zagłębie Węglowe) w świetle ujmowania i wykorzystania metanu. Mat. XIX Konf. Aktualia i perspektywy gospodarki surowcami mineralnymi. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią, Kraków, s. 157–166.
10.
KĘDZIOR S., 2009b – Warunki metanowe złoża węgla kamiennego Gołkowice z punku widzenia możliwości zagospodarowania metanu: GZW. Mat. XXXII Symp. Geol. form. węglonośnych Polski. Wyd. AGH, Kraków, s. 31–36.
11.
KĘDZIOR S., 2009c – Problem emisji i ujmowania metanu kopalnianego na przykładzie wybranych czynnych kopalń południowej części Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Górnictwo Odkrywkowe, 2–3, s. 79–83.
12.
KĘDZIOR S., 2009d – Accumulation of coal-bed methane in the south-west part of the Upper Silesian Coal Basin (southern Poland). International Journal of Coal Geology 80, s. 20–34.
13.
KĘDZIOR S., HADRO J., KWARCIŃSKI J., NAGY S., MŁYNARCZYK M., ROSTKOWSKI R., ZALEWSKA E., 2007 –Warunki naturalne występowania i metody eksploatacji metanu pokładów węgla w wybranych zagłębiach USA oraz możliwości rozwoju eksploatacji tego gazu w Polsce – sprawozdanie z wyjazdu szkoleniowego do USA. Przegląd Geologiczny, 57, s. 565–570.
14.
KOTARBA M., PĘKAŁA Z., DANIEL J., WIĘCŁAW D., SMOLARSKI L., 1995 – Rozkład głębokościowy zawartości metanu i węglowodorów wyższych w utworach węglonośnych górnego karbonu Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. [W:] Opracowanie modeli oraz bilansu generowania i akumulacji gazów w serii węglonośnej Górnośląskiego Zagłębia Węglowego, R. Ney, M. Kotarba (red.), CPPGSMiE PAN, Kraków, s. 61–74.
15.
KOTARBA M.J., PLUTA I., 2009 – Origin of natural waters and gases within the Upper Carboniferous coal-bearing and autochthonous Miocene strata in South-Western part of the Upper Silesian Coal Basin, Poland. Applied Geochemistry 24, 876–889.
16.
KOTAS A. (red.), 1994 – Coalbed methane potential of the Upper Silesian Coal Basin, Poland. Prace PIG CXLII. Warszawa.
17.
KOWALSKA Z., 1987 – Dokumentacja geologiczna złoża węgla kamiennego KWK „Moszczenica” w kategorii A, B, C1, C2. Arch. PIG. Sosnowiec (niepubl.).
18.
KOZŁOWSKI B., GRĘBSKI Z., 1982 – Odmetanowanie górotworu w kopalniach. Wyd. Śląsk, Katowice.
19.
KOZŁOWSKA B., 1984 – Budowa geologiczna złoża węgla kamiennego rejonu „Gołkowice” w świetle rozpoznania do kategorii C2. Przegląd Geologiczny, 8–9, s. 436–440.
20.
KRZANOWSKA A., 2005 – Dokumentacja geologiczna złoża Bzie-Dębina 1 w kategorii C1+C2. CAG PIG (niepubl.).
21.
KWARCIŃSKI J., HADRO J., 2008 – Metan pokładów węgla na obszarze Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Przegląd Geologiczny t. 56, s. 485–489.
22.
NIEĆ M., 1993 – Złoża metanu w formacjach węglonośnych. Mat. Szkoły Eksploatacji Podziemnej t. 2, Ustroń, s. 281–301.
23.
NIEMCZYK B., 1998 – Zarys badań hydrogeologicznych dla rozpoznania warstw dębowieckich w rejonie Bzie-Dębina. CAG PIG (niepubl.).
24.
OBUCHOWICZ Z., 1963 – Złoża ropy naftowej i gazu ziemnego w Zapadlisku Przedkarpackim. Rocznik PTG t. 33, z. 1, s. 397–411.
25.
POBORSKI C., 1960 – W sprawie pochodzenia metanu w karbonie południowej części Rybnickiego Okręgu Węglowego. Przegląd Górniczy 7–8, s. 360–369.
26.
Rozporządzenie, 2001 – Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 18 grudnia 2001 w sprawie kryteriów bilansowości złóż kopalin, Dz.U. nr 153, poz. 1774.
27.
SCOTT A.R., 2002 – Hydrogeologic factors affecting gas content distribution in coal beds. International Journal of Coal Geology 50, s. 363–387.
28.
STANIEK L., 1986 – Migracja metanu dyslokacjami dysjunktywnymi. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, s. Górnictwo z. 140, s. 80–86.
29.
TARNOWSKI J., 1989 – Geologiczne warunki występowania metanu w Górnośląskiej Niecce Węglowej. Zesz. Nauk. Polit. Śląskiej, Górnictwo 166, Gliwice.
| eISSN: | 2720-569X |
| ISSN: | 1429-6675 |
We process personal data collected when visiting the website. The function of obtaining information about users and their behavior is carried out by voluntarily entered information in forms and saving cookies in end devices. Data, including cookies, are used to provide services, improve the user experience and to analyze the traffic in accordance with the Privacy policy. Data are also collected and processed by Google Analytics tool (more).
You can change cookies settings in your browser. Restricted use of cookies in the browser configuration may affect some functionalities of the website.
You can change cookies settings in your browser. Restricted use of cookies in the browser configuration may affect some functionalities of the website.
