Rtęć i związki BTX w środowisku gruntowo-wodnym zagrożonym zanieczyszczeniem substancjami ropopochodnymi

rtęć, BTX, paliwa samochodowe, zanieczyszczenie środowiska

Występowanie rtęci w ropie naftowej i produktach jej przemiany zostało udokumentowane na podstawie wielu badań różnych autorów. Fakt istnienia podwyższonych ilości rtęci w niektórych rodzajach paliw samochodowych i innych produktach pochodnych ropy naftowej, pozwala na szacowanie możliwej zależności współwystępowania rtęci oraz substancji ropopochodnych w środowisku gruntowo-wodnym. Do badań całkowitej zawartości rtęci oraz zawartości BTX w gruntach wytypowano istniejący odcinek autostrady A4: lotnisko Balice -Swoszowice (odcinek autostrady i drogi szybkiego ruchu, intensywnie eksploatowany od kilkunastu lat). Z przeprowadzonych badań wynika, że w próbkach badanych gruntów obecne są zanieczyszczenia związkami BTX oraz stwierdza się podwyższone w stosunku do lokalnego tła geochemicznego, ilości związków rtęci. Wyniki te potwierdzają przypuszczenia, że rtęć jest obecna w większości produktów z przerobu ropy naftowej i tym samym można oczekiwać, że jej podwyższone stężenie w gruncie związane jest z zanieczyszczeniem tego gruntu związkami BTX. Nie obserwuje się jednak korelacji pomiędzy poziomem zanieczyszczenia. W próbkach powierzchniowych stwierdza się nieco wyższe zawartości rtęci i niższe zawartości BTX w porównaniu z próbkami pobranymi niżej w profilu gruntowym. Wiąże się to z lotnością związków BTX oraz możliwością kumulacji związków rtęci w przypowierzchniowych warstwach gruntu.