Perspektywy rozwoju polskiego górnictwa węgla kamiennego na tle górnictwa światowego

zasoby energii pierwotnej, bezpieczeństwo energetyczne, rynek węgla kamiennego

Rola węgla kamiennego będzie miała szczególne znaczenie w kształtowaniu potencjału wytwórczego elektroenergetyki i bezpieczeństwa energetycznego państwa, ze względu na wielkość posiadanych przez Polskę zasobów oraz poziom stosowanych technologii wydobycia i przeróbki. Pozycja węgla kamiennego wśród pierwotnych nośników energii zużywanych dla produkcji energii elektrycznej wydaje się w Polsce zapewniona na co najmniej kilkadziesiąt lat, podobnie zresztą jak w gospodarce światowej. Sprzyja temu stały postęp technologiczny w użytkowaniu węgla, zwłaszcza w energetyce, co pozwala na minimalizację wielu niekorzystnych skutków jego wykorzystania. Głównym odbiorcą węgla kamiennego jest już i będzie coraz bardziej, krajowa elektroenergetyka, która staje się głównym partnerem górnictwa. Dla tego odbiorcy przewidywany jest wzrost zużycia węgla w wyniku zwiększonego zapotrzebowania na energię elektryczną i przyhamowania rozwoju technologii gazowych. Przy obecnych i wzrastających cenach gazu budowa nowych, dużych obiektów energetycznych, wykorzystujących to paliwo jest mało prawdopodobna. Zapotrzebowanie krajowe w roku 2005 oceniane jest obecnie na 84 mln ton z czego ponad 50% przypadać ma na elektrownie i elektrociepłownie zawodowe. W perspektywie roku 2020 przewidywany jest umiarkowany spadek całkowitego zapotrzebowania krajowego, docelowo do ok. 70 mln ton rocznie. Znaczenie węgla kamiennego w bilansie paliwowo-energetycznym Polski wymaga z jednej strony głębokiej restrukturyzacji sektora dla przystosowania jego obecnie nadmiernego potencjału produkcyjnego do potrzeb rynkowych, z drugiej strony niezbędnych działań zabezpieczających zdolności produkcyjne kopalń, odpowiednio do przyszłego zapotrzebowania. Koszt reformy górnictwa węgla kamiennego i szeroki zasięg jej społecznego oddziaływania, stanowią poważny problem dla polskiej gospodarki w najbliższych latach. Od jej powodzenia zależy jednak wynik całości realizowanych przemian gospodarczych.