Modern Polish model of individual consumer security
in the energy market – selected definitional and system aspects
1
asystent w Zakładzie Prawa Handlowego i Gospodarczego na Wydziale Prawa i Administracji, Uniwersytet Rzeszowski
2
absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Rzeszowskiego
Polityka Energetyczna – Energy Policy Journal 2018;21(1):51-67
KEYWORDS
energy sectorconsumer protection in the energy sectorindividual consumer securityvulnerable consumer
ABSTRACT
The article „Modern polish model of individual consumer security in the energy market – selected
definitional and system aspects” includes analyses and reflections related to the current shape of the individual
consumer security model in the energy market. The authors, by making an analysis of a number of
security-related definitions, present their own proposal for the definition of individual consumer security in
the energy sector, taking the latest trends in national and European legislation into account. The article also
contains an overview of the phenomenon of energy poverty, a catalog of definitions of recipients from the
Energy Law, sensitive customer support mechanisms in the form of an energy allowance and fuel payment
as well as a new ADR institution in the energy industry – alternative dispute resolution – negotiation Coordinator.
Based on the presented analyses the Authors notice, inter alia, that in the years 2013–2017 a trend
towards the development of new consumer rights (protective instruments) in the energy sector emerged.
METADATA IN OTHER LANGUAGES:
Polish
Współczesny polski model bezpieczeństwa
indywidualnego konsumentów na rynku energii –
wybrane definicje oraz aspekty systemowe
energetyka, ochrona konsumenta w energetyce, indywidualne bezpieczeństwo energetyczne konsumenta, odbiorca wrażliwy
Artykuł zawiera analizy i refleksje związane z obecnym kształtem modelu bezpieczeństwa
indywidualnego konsumentów na rynku energii. Autorzy, przedstawiając szereg doktrynalnych definicji
związanych z bezpieczeństwem, finalnie prezentują syntetyczną propozycję rozumienia bezpieczeństwa
indywidualnego konsumentów w sektorze energetycznym, uwzględniającą najnowsze
trendy krajowej oraz europejskiej legislacji. W artykule przedstawiono także omówienie zjawiska
ubóstwa energetycznego, katalogu definicji odbiorców z ustawy (Prawo energetyczne) mechanizmów
wsparcia odbiorcy wrażliwego w postaci dodatku energetycznego oraz ryczałtu na opał,
a także nowej instytucji ADR (ang. Alternative Dispute Resolution) w energetyce – polubownego
rozwiązywania sporów – Koordynatora do spraw negocjacji. Na podstawie przedstawionych analiz
autorzy zauważają m.in., że na przestrzeni lat 2013–2017 wyklarowała się tendencja rozwijania
nowych uprawnień konsumenckich (instrumentów ochronnych) w energetyce.
REFERENCES (51)
1.
Bełkowski, J. 2002. O zadaniach Rzecznika Odbiorców Paliw i Energii. Biuletyn URE nr 5, s. 29–30.
2.
Czarnecka, M. i Ogłódek, T. 2009. Prawo energetyczne. Komentarz. Warszawa: Wyd. 1 C.H. Beck, s. 802.
3.
Czarnecka, M. 2013. Odbiorca wrażliwy – konsument specjalny na rynku energii elektrycznej. [W:] M. Czarnecka red., Konsument na rynku energii elektrycznej, Warszawa, s. 235–250.
4.
Dyrektywa… 2004 – Dyrektywa Rady 2004/67/WE z dnia 26 kwietnia 2004 r. – dotycząca środków zapewniających bezpieczeństwo dostaw gazu ziemnego (Tekst mający znaczenie dla EOG) (Dz.U.UE.L.2004.127).
5.
Dyrektywa… 2005 – Dyrektywa 2005/89/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 stycznia 2006 r. – dotycząca działań na rzecz zagwarantowania bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej i inwestycji infrastrukturalnych (Dz.U.UE.L.2006.33.22).
6.
Dyrektywa… 2006 – Dyrektywa Rady 2006/67/WE z dnia 24 lipca 2006 r. – nakładająca na państwa członkowskie obowiązek utrzymywania minimalnych zapasów ropy naftowej lub produktów ropopochodnych (Wersja ujednolicona) (Tekst mający znaczenie dla EOG) (Dz.U.UE.L.2006.217.8).
7.
Dyrektywa… 2009A– Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/72/WE z dnia 13 lipca 2009 r. dotycząca wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej i uchylającej dyrektywę 2003/54/WE (Dz.Urz.UE.L.2009.211.55.).
8.
Dyrektywa… 2009B – Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/73/WE z dnia 13 lipca 2009 r. dotyczącą wspólnych zasad rynku wewnętrznego gazu ziemnego i uchylającej dyrektywę 2003/55/WE (Dz.Urz.UE.L.2009.211.94.).
9.
Dyrektywa… 2011 – Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/83/UE z dnia 25 października 2011 r. w sprawie praw konsumentów, zmieniająca dyrektywę Rady 93/13/EWG i dyrektywę 1999/44/ WE Parlamentu Europejskiego i Rady oraz uchylająca dyrektywę Rady 85/577/EWG i dyrektywę 97/7/ WE Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz.U.UE.L.2011.304.64.).
10.
Rozporządzenie… 2013 – Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 524/2013 z dnia 21 maja 2013 r. w sprawie internetowego systemu rozstrzygania sporów konsumenckich oraz zmiany rozporządzenia (WE) nr 2006/2004 i dyrektywy 2009/22/WE (rozporządzenie w sprawie ODR w sporach konsumenckich) (Dz.Urz.UE.L2013.165.1.).
11.
Dyrektywa… 2013 – Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/11/UE z dnia 21 maja 2013 r. w sprawie alternatywnych metod rozstrzygania sporów konsumenckich oraz zmiany rozporządzenia (WE) nr 2006/2004 i dyrektywy 2009/22/WE (dyrektywa w sprawie ADR w sporach konsumenckich) (Dz.Urz.UE.L2013.165.63.).
12.
Elżanowski, F. 2016. Komentarz do art. 3. XXXV. Bezpieczeństwo energetyczne. [W:] M. Swora, Z. Muras red. Prawo energetyczne. Komentarz, Wyd. II, Warszawa, s. 329–330.
13.
Figaszewska, I. 2009. Ubóstwo Energetyczne. Co to jest? Biuletyn URE nr 5, s. 2–20.
14.
Figaszewska, I. 2011. Zadania Rzecznika Odbiorców Paliw i Energii w Urzędzie Regulacji Energetyki. Biuletyn URE nr 1, s. 40–45.
15.
Kędzia, J. i Muras, Z. 2016. Komentarz do art. 3. XXIX Odbiorca, XXX Odbiorca końcowy, XXXI Odbiorca paliw gazowych, energii elektrycznej lub ciepła w gospodarstwie domowym. [W:] M. Swora, Z. Muras red. Prawo energetyczne. Komentarz, Wyd. II, Warszawa, s. 312–317.
16.
Kodeks cywilny – Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Tekst. Jedn. Dz.U. z 2017, nr 0, poz. 459).
17.
Koziej, S. 2011. Bezpieczeństwo: istota, podstawowe kategorie i historyczna ewolucja. Kwartalnik Bezpieczeństwo Międzynarodowe nr 18, s. 19–39.
18.
Krzykowski, K. 2015. Ustawa o prawach konsumenta a odbiorca na rynku energetycznym. [W:] D. Karczewska, M. Namysłowska, T. Skoczny red., Ustawa o prawach konsumenta, Warszawa, s. 315–327.
19.
Lurger, B. 2001. Grundfragen der Vereinheitlichung des Vertragsrechts in der Europäischen Union. Springer, Wein–New York, s. 599.
20.
Łętowska, E. 2004. Europejskie prawo umów konsumenckich. Warszawa: Wyd. C.H. Beck, s. 414.
21.
Swora, M. i Muras, Z. 2016. Przed komentarzem – stanowienie i stosowanie prawa energetycznego. [W:] M. Swora, Z. Muras red. 2016 – Prawo energetyczne. Komentarz, Wyd. II Warszawa, s. 31–80.
22.
Mroczyński-Szmaj, Ł. 2013. Rola oraz ewolucja prawna instytucji Rzecznika Odbiorców Paliw i Energii w zakresie ochrony konsumenta. [W:] M. Czarnecka (red.), Konsument na rynku energii elektrycznej, Warszawa, s. 159–182.
23.
Mroczyński-Szmaj, Ł. 2014a. Uwagi na tle możliwości wykorzystania arbitrażu jako skutecznej metody zakończenia sporu w polskim sektorze energetycznym. [W:] B. Fuchs, J. Olszewski red. 2014, Arbitraż – między teorią a praktyką, Rzeszów, s. 153–173.
24.
Mroczyński-Szmaj, Ł. 2014b. Uwagi dotyczące zmian legislacyjnych w zakresie ochrony konsumenta w kontekście implementacji dyrektyw III pakietu energetycznego.[W:] M. Ganczar, E. Sługocka-Krupa red. 2014, Ochrona konsumentów i jej współczesne wyzwania, Lublin, s. 227–241.
25.
Mroczyński-Szmaj, Ł. 2017. Koordynator do spraw negocjacji jako gwarancja indywidualnego bezpieczeństwa konsumenta na rynku energii elektrycznej? [W:] Energetyka. Problemy energetyki i gospodarki paliwowo-energetycznej 5/2017 (755), I. Gajdowa red. nacz., Wyd. SEP COSiW Zakład Wydawniczy Energetyka, s. 332–338.
26.
Nye, (JR) S. 1988. Neorealism and neoliberalism. [W:] World Politics Vol. 40, No. 2 (Jan. 1988), s. 235–251.
27.
Obwieszczenie ministra energii… 2017 – Obwieszczenie Ministra Energii z dnia 13 kwietnia 2017 r. – w sprawie wysokości dodatku energetycznego obowiązującej od dnia 1 maja 2017 r. do dnia 30 kwietnia 2018 r. (M.P.2017, poz. 394).
28.
Obwieszczenie Ministra Gospodarki… 2014 – Obwieszczenie Ministra Gospodarki z dnia 17 kwietnia 2014 r. – w sprawie wysokości dodatku energetycznego obowiązującej od dnia 1 maja 2014 r. do dnia 30 kwietnia 2015 r. (M.P.2014, poz. 291).
30.
Powałowski, A. i Skutecka, D. 2013. Miejsce odbiorcy na rynku energii wobec zachodzących na nim procesów z uwzględnieniem zmian w tzw. trójpaku energetycznym. [W:] A. Walaszek-Pyzioł red., Regulacja – innowacja w sektorze energetycznym, Warszawa, s. 391–406.
31.
Prawo energetyczne – Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (Tekst jedn. Dz.U. 2017, nr 0, poz. 220).
32.
Raport ONZ… 2000 – World Energy Assessment: Energy and the Challange of Sustainability, United Nations Development Programme, New York.
33.
Rozporządzenie… 2009A - Rozporządzenie (WE) nr 713/2009 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 lipca 2009 roku ustanawiające Agencję ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki (Dz.Urz. UE.L.2009.211.1.).
34.
Rozporządzenie… 2009B - Rozporządzenie (WE) nr 714/2009 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 lipca 2009 roku w sprawie warunków dostępu do sieci w odniesieniu do transgranicznej wymiany energii elektrycznej i uchylające rozporządzenie 1228/2003 (Dz.Urz.UE.L.2009.211.15.).
35.
Rozporządzenie… 2009C - Rozporządzenie (WE) nr 715/2009 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 lipca 2009 roku w sprawie warunków dostępu do sieci przesyłowych gazu ziemnego i uchylające rozporządzenie 1775/2005 (Dz.Urz.UE.L.2009.211.36.).
36.
Rozporządzenie rady ministrów… 2015 – Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 lipca 2015 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej (Dz.U. z 2015, nr 0, poz. 1058).
37.
6th Annual Progress Report 2008 – The UK Fuel Poverty Strategy. 6th Annual Progress Report 2008. Fuel Poverty Statistics Annex.
38.
Sondel, J. 2003. Słownik łacińsko-polski dla prawników i historyków. Kraków, wersja elektroniczna.
42.
Ustawa… 2001 – Ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych (Dz.U. 2017, nr 0, poz. 180).
43.
Ustawa… 2002 – Ustawa z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz.U. 2002, nr 141, poz. 1176).
44.
Ustawa… 2004 – Ustawia z dnia 12 marca 2004 r. – o pomocy społecznej (Tekst jedn. Dz.U. z 2016, nr 0, poz. 930).
45.
Ustawa… 2007 – Ustawa z dnia 23 sierpnia 2007 o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz.U. z 2016, nr 0, poz. 3).
46.
Ustawa… 2010 – Zgodnie z ustawą z dnia 4 marca 2010 r. – o narodowym spisie powszechnym ludności i mieszkań w 2011 r. (Dz.U. z 2010, nr 47, poz. 277).
47.
Ustawa… 2013A – Ustawa z dnia 26 lipca 2013 r. o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2013, nr 0, poz. 984).
48.
Ustawa… 2013B – Ustawa z dnia 12 grudnia 2013 r. – o cudzoziemcach (Tekst jedn. Dz.U. 2017, nr 0, poz. 2206).
49.
Ustawa… 2014 – Ustawa z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (Tekst jedn. Dz.U. 2017, nr 0, poz. 683).
50.
Ustawa… 2016 – Ustawa z dnia 23 września 2016 r. o pozasądowym rozwiązywaniu sporów konsumenckich (Dz.U. 2016, nr 0, poz. 1823).
51.
Zięba, R. 1989. Pojęcie i istota bezpieczeństwa państwa w stosunkach międzynarodowych. Sprawy Międzynarodowe nr 10.
Share
RELATED ARTICLE
| eISSN: | 2720-569X |
| ISSN: | 1429-6675 |
We process personal data collected when visiting the website. The function of obtaining information about users and their behavior is carried out by voluntarily entered information in forms and saving cookies in end devices. Data, including cookies, are used to provide services, improve the user experience and to analyze the traffic in accordance with the Privacy policy. Data are also collected and processed by Google Analytics tool (more).
You can change cookies settings in your browser. Restricted use of cookies in the browser configuration may affect some functionalities of the website.
You can change cookies settings in your browser. Restricted use of cookies in the browser configuration may affect some functionalities of the website.
